تخمین مدت زمان فعالیت ها
آخرین سطح WBS، فعالیت های اجرایی پروژه است، برای این فعالیت ها باید مدت زمان لازم را برآورد کنیم، سطرهای بالاتر با توجه به ساختار شکست فعالیت ها توسط خود نرم افزار از پایین به بالا محاسبه شده و در نهایت در سطر اول که همان هدف نهایی پروژه می باشد مدت زمان کل پروژه محاسبه می شود.
به طور کلی عوامل زیر می تواند ما را در ارزیابی و تخمین یک زمان مناسب برای فعالیت های پروژه کمک کند:
1-حجم فعالیت مورد نظر
2-نوع روش اجرایی جهت انجام فعالیت
3-تعداد منابع و امکانات موجود جهت اجرای فعالیت
4-شرایط اقلیمی و جوی منطقه جهت اجرای فعالیت
5-توجه به مسائل خاص موجود در پروژه مانند مسائل استراتژیکی، سیاسی و …
6-توجه به توانایی و تجربیات مدیران اجرایی پروژه
7-راندمان نیروی انسانی و ماشین آلات
روش های تخمین مدت زمان فعالیت ها
برای محاسبه مدت زمان فعالیت ها از تکنیک های مختلفی استفاده می کنیم مانند روش کارشناسی، روش PERT، روش تجربی و … که در ادامه به چند نمونه از مهمترین آنها اشاره می کنیم:
1-استفاده از نظرات کارشناسی
در این روش به افراد متخصص و با تجربه در زمینه آن فعالیت رجوع می شود. همچنین می توان از فن هایی مانند فن دلفی میانگین نظرات را لحاظ کرد.
2-استفاده از سوابق اطلاعاتی
درصورتی که از تاریخچه پروژه های قبلی مستند و تاریخ شروع و پایان فعالیت های مشابه تثبیت شده باشد، می توان با استفاده از سوابق آنها و به کارگیری روش های آماری، جهت تخمین مدت فعالیت استفاده کرد.
3-از طریق تخمین سه زمانه
برای هر فعالیت، سه برآورد مدت زمان (خوش بینانه، محتمل و بدبینانه) ارائه شده و براساس آنها مدت زمان فعالیت پیش بینی می شود.
O: Optimistic (زمان خوش بینانه)
P: Pesssimistic (زمان بدبینانه)
M: Most Likely (زمان نرمال)
Duration = (O + 4M + P) / 6
مزیت این روش دقت بالای آن است چون تمامی ریسک های مثبت و منفی (اتفاق های خوب و بد) را در نظر گرفته و در تخمین مدت زمان لحاظ می کند.
4- از طریق حجم کاری فعالیت
نظر به اینکه جهت تخمین زمان در پروژه های عمرانی بیشتر از طریق حجم کاری فعالیت، مدت زمان آن را برآورد می کنند و از آنجایی که بیشتر فراگیران MSP از این نرم افزار جهت برنامه ریزی و کنترل پروژه های عمرانی استفاده می کنند، این قسمت را با ارائه چند مثال بیشتر توضیح می دهیم.
فرض کنید می خواهیم مدت زمان یک فعالیت خاک برداری را در یک پروژه عمرانی برآورد کنیم:
در مرحله نخست لازم است عملیات خاک برداری، با توجه به نقشه های اجرایی متره شود تا مشخص گردد میزان کل حجم کار و ماشین آلات مورد نیاز برای انجام عملیات موفق چقدر می باشد.
پس از مطالعه و بررسی نقشه ها، حجم عملیات 3400 متر مکعب و حداکثر میزان ماشین آلات مورد نیاز 2 عدد بیل مکانیکی برآورد می شود.
سپس در مرحله بعدمیزان منبع مورد در دسترس جهت اجرای این فعالیت را با مشورت و هماهنگی عوامل اجرایی و واحد ماشین آلات (پشتیبانی) تعیین می کنیم.
مشخص می شود تنها یک بیل مکانیکی برای انجام فعالیت مذکور موجود می باشد.
در مرحه بعد با توجه به پروژه مشابه قبلی انجام شده مستندات و یا با توجه به تجربه عوامل اجرایی مشخص می شود که یک دستگاه بیل مکانیکی به طور متوسط 20 متر مکعب در ساعت خاکبرداری را انجام می دهد.
اگر راندمان ماشین با توجه به زمان های صرف شده جهت سوخت، استراحت، تعمیر و … برابر 85% باشد و سپس با در نظر گرفتن یک نوبت کاری 10 ساعت در روز، میزان حجم خاک برداری انجام شده به صورت زیر برآورد می گردد:
10 x 20 = 200 x 85% = 170 متر مکعب
سپس با فرض نرمال بودن سایر شرایط اجرایی میزان برآورد مدت زمان فعالیت برابر است با:
مدت زمان فعالیت = = = 20 روز
مثالی دیگر:
فرض کنید کل حجم کاشی کاری 700 متر مربع می باشد، با توجه به جدول مقدار کار یک اکیپ در روز (با لحاظ نمودن راندمان) حدود 70 متر مربع است، در نتیجه مدت زمان انجام این روز می باشد. ضمنا درصورت افزایش اکیپ به همین نسبت زمان کاهش می یابد.
شما می توانید به منظور برآورد مدت زمان سایر فعالیت ها، جدولی حاوی اطلاعات فوق را برای تمامی ماشین آلات و نیروی انسانی فعال در پروژه با استفاده از نرم افزار اکسل تهیه کنید.
در ادامه جدولی به عنوان نمونه و به طور تقریبی، مقدار کار در روز تعدادی از فعالیت های عمرانی (جهت تخمین مدت زمان فعالیت ها) جهت استفاده این عزیزان ارائه شده است، لازم به ذکر است که این برآوردها کاملا تقریبی بوده و براساس تجربه و استفاده از نظرات مهندسان با تجربه در این زمینه تهیه شده، لیکن در اجرا متغیرهای زیادی باعث افزایش و تغییر در مقدار کار می شود، اما برای همکارانی که هیچ گونه پیش فرضی برای تخمین مقدار کار ندارند مفید می باشد.
ردیف | شرح فعالیت | مقدار کار در روز |
1 | عملیات خاکی با دست در زمین نرم | 2-3 مترمکعب |
2 | عملیات خاکی با دست در زمین سخت | 0.5-0.7 متر مکعب |
3 | گودبرداری با لودر در زمین نرم | 45-55 مترمکعب |
4 | گودبرداری با لودر در زمین سخت | 20-25 مترمکعب |
5 | عملیات بنایی با سنگ (یک بنا، دو کارگر) | 5-6 متر مکعب |
6 | اجرای بتن مگر (یک بنا، دو کارگر) | 25-30 مترمکعب |
7 | عملیات آرماتور بندی در پی به قطر 16 -18 میلی متر (یک اکیپ و استفاده از دستگاه برش و خمکاری میلگرد) | 350-450 کیلوگرم |
8 | عملیات آرماتور بندی در پی به قطر 20 و بالاتر(یک اکیپ و استفاده از دستگاه برش و خمکاری میلگرد) | 450-550 کیلوگرم |
9 | عملیات آرماتور بندی در ستون و تیر با آرماتورهای به قطر 16 – 18 میلی متر | 300-400 کیلوگرم |
10 | عملیات آرماتور بندی در ستون و تیر به قطر 20 و بالاتر(یک اکیپ و استفاده از دستگاه برش و خمکاری میلگرد) | 400 – 500 کیلوگرم |
11 | عملیات قالب بندی با چوب (یک اکیپ) | 10-15 متر مربع |
12 | عملیات قالب بندی با فلز (یک اکیپ) | 20-25 متر مربع |
13 | عملیات بتن ریزی با پمپ در پی | 80-150 متر مکعب |
14 | عملیات بتن ریزی با پمپ در دیوار | 50-80 متر مکعب |
15 | عملیات بتن ریزی ستون | 15-20 متر مکعب |
16 | اجرای اسکلت فلزی | 6.5 – 5.5 تن |
17 | اجرای سقف تیرچه بلوک | 25-15 متر مربع |
18 | اجرای سقف کامپوزیت | 35-30 متر مربع |
19 | اجرای بلوک چینی با سفال | 20-15 متر مربع |
20 | اجرای بلوک چینی با لیکا | 25-20 متر مربع |
21 | اجرای دیوار پانل گچی | 35-30 متر مربع |
22 | اجرای بلوک سی پورکس | 30-25 متر مربع |
23 | اجرای درای وال | 40-30 متر مربع |
24 | اجرای ایزولاسیون بام | 120-100 متر مربع |
25 | اجرای ایزولاسیون سرورها | 25-20 متر مربع |
26 | اجرای دولایه گونی و سه لایه قیر سرویس ها | 30-25 متر مربع |
27 | اجرای کاشی کاری | 20-15 متر مربع |
28 | اجرای سرامیک | 25-15 متر مربع |
29 | گچ و خاک | 35-30 متر مربع |
30 | سفید کاری | 50-40 متر مربع |
31 | نصب چهار چوب فلزی | 9-7 مترمربع |
32 | اجرای سنگ کف پله | 25-20 متر مربع |
33 | اجرای سنگ پله | 22-15 عدد |