عملیات خاکی با دست. در مواردی که به علت حجم کم عملیات خاکی، یا محدودیت های محل اجرا، انجام عملیات خاکی با دست باید صورت گیرد، هنگام تهیه برآورد، نوع کارهای انجام شده و هزینه این کارها با استفاده از ردیف های این فصل، برآورد می شود.
در مورد پرداخت هزینه های عملیات خاکی، زمین ها به چهارگروه لجنی، نرم، سخت و سنگی، طبقه بندی می شوند.
مثال: هزینه عملیات خاک برداری پی های کناری یک ساختمان را که امکان انجام آن با ماشین وجود ندارد، با مشخصات زیر را محاسبه کنید:
مشخصات پی:
طول= 2.5 متر عرض= 1.5 متر ارتفاع= 0.7 متر تعداد= 3 عدد
الف) نوع خاک: بیلی (نرم)
ب) نوع خاک: سخت و دج
دقت کنید که واحد خاک برداری مترمکعب (m³) است.